رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، براساس مطالعات جهانی حدود ۸ درصد افراد یک جامعه دارای سنگ در دستگاه ادراری هستند

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستان سینا، درپی ثبت رجیستری سنگ های ادراری ایران توسط مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران با دکتر سید محمدکاظم آقامیر، رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی در خصوص این دستاورد به گفتگو نشسته ایم که در این مطلب می خوانیم.

مفهوم ثبت بیماری ها یا رجیستری چیست ؟

ثبت بیماری ها و پیامدهای سلامت، یعنی جمع آوری مستمر و نظام مند اطلاعات همه افراد در یک جمعیت مشخص، مثلا سنگ  های ادراری که برای آن ها یک بیماری یا رویداد بهداشتی خاص تشخیص داده شده است.
 تاسیس برنامه های ثبت بیماری ها و پیامدهای سلامت در موضوعات اولویت دار کشور است و بهره برداری از نتایج ثبت بیماری ها برای تولید شواهد و ارتقاء خدمات بهداشتی و درمانی کشور و توسعه کمی و کیفی تحقیقات علوم پزشکی است.

لطفا در رابطه با رجیستری سنگ ادراری و سابقه آن توضیح دهید ؟

رجیستری سنگ های ادراری ایران ( Persian Registry  for Stones of  Urinary System (PERSUS   در راستای اهداف  فوق ، برای اولین بار در ایران، درسال 1399 در استان تهران با همت مرکز تحقیقات ارولوژی وکمیته ثبت بیماریهای  دانشگاه علوم پزشکی تهران  راه اندازی و ثبت شد. گام اولیه در توسعه سیستم رجیستری، انتخاب عناصر داده مورد نیاز و تعریف محدوده الزامات داده ها و تعیین نقطه شروع برای توسعه سیستم است، ما از رویکرد ساختاری با تکیه بر هر دو عمل متخصص ارولوژی / نفرولوژیست، الگوها و بررسی ادبیات موجود برای ساخت یک چارچوب متغیر برای جمع آوری استفاده کردیم. یک لیست جامع از اقدامات، مصاحبه های مشترک از متخصصین ارولوژیست / نفرولوژیست ها  تهیه شد تا مشخص شود کدام یک از این متغیرهای بالینی برای جمع آوری اطلاعات  قابل دسترسی هستند.

در این مراحل آیا صرفا دانشگاه علوم پزشکی تهران درگیر است یا مراکز دیگری همکاری دارند ؟

 تفاهم نامه ها همکاری با دانشگاه علوم پزشکی البرز،دانشگاه علوم پزشکی همدان، بیمارستان سینا (دانشگاه جندی شاپور اهواز)، مرکز طبی کودکان (دانشگاه علوم پزشکی تهران )،دانشگاه علوم پزشکی جهرم، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد،دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ،بیمارستان طالقانی چالوس (دانشگاه علوم پزشکی مازندران) ،دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دانشگاه علوم پزشکی گناباد،دانشگاه علوم پزشکی قزوین، اتاق عمل اورولوژی بیمارستان سینا (دانشگاه علوم پزشکی تهران )،درمانگاه سرپایی بیمارستان سینا و بخش سنگ شکن بیمارستان سینا منعقد شده است.

رئیس بخش میزراه یک بیمارستان سینا در پاسخ به این سوال که وضعیت اطلاعات ما درکشور چگونه است بیان داشت:

ما در حال حاضر، آمار دقیقی از نوع سنگ‌های ادراری، محل قرار گیری سنگ‌ها و شکل سنگ‌ها در ایران نداریم. براساس مطالعات جهانی حدود ۸ درصد افراد یک جامعه دارای سنگ در دستگاه ادراری هستند. اگر این درصد را به ایران تعمیم دهیم حدود هفت میلیون نفر دارای سنگ های ادراری هستند.

وی همچنین عوامل موثر بر تولید سنگ های ارداری را بر شمرد و عنوان داشت: فاکتور کلی در تشکیل سنگ های ادراری، بی‌تحرکی و کاهش مصرف آب است. نوع تغذیه نیز در ابتلا به سنگ تاثیر دارد، البته محققان معتقدند که اگر کسی ورزش کند و در هر ساعت یک لیوان آب بنوشد یا به طور کلی مایعات زیادی مصرف کند، تولید سنگ در هر نوعی کاهش می‌یابد. فاکتور‌های ژنی و بیماری‌هایی، چون نقرس هم در تولید سنگ در دستگاه ادراری اهمیت دارند، علاوه بر آن، اختلالاتی در هورمون پاراتیروئید یا جذب اگزالات زیاد هم می‌تواند بر تولید سنگ تاثیرگذار است.

در ادامه مجری رجیستری سنگ های ادراری بیان داشت: عدم پیگیری بیماران و عدم تشخیص علت سنگ های ادراری هزینه بسیاری را در کشور به دنبال دارد و در ادامه افزود: از آن جایی که از تشکیل سنگ ادراری پیشگیری نمی‌شود، فرد مکررا سنگ می‌سازد و مکررا درمان می‌شود و هزینه بسیاری را بر خود، بیمارستان و سلامت کشور تحمیل می‌کند و اصولا هدف از این پروژه  در مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران این است که بتواند بسیاری از هزینه‌های بیهوده‌ای را که بر سلامت کشور تحمیل می‌شود کاهش دهد و مدیران نیز برای تصمیم‌گیری‌ها شناخت بیشتری داشته باشند.

چشم انداز اینده این طرح رسیدن به تمام اهداف زیر است وامیداست با همکاری تمام دانشگاههای علوم پزشکی ایران به این مهم دست پیدا کنیم.
• ایجاد برنامه های ثبت در موضوعات اولویت دار نظام سلامت
• مشارکت تمام دانشگاه های کشور در ایجاد و بهره برداری از برنامه ثبت
• افزایش همکاری های ملی و بین المللی در تحقیقات سلامت
• افزایش همکاری های بین بخشی در وزارت بهداشت و دانشگاه ها
• الگو سازی در مدیریت برنامه های ثبت در سطح بین المللی و بخصوص کشورهای همسایه
• افزایش بیوبانک های تحقیقاتی متصل به برنامه های ثبت بیماری ها
• استانداردسازی و افزایش کیفیت مدیریت و داده های ثبت بیماری ها
• فراهم کردن شواهد مورد اعتماد برای سیاستگزاری و برنامه ریزی بهداشت در سطح ملی و دانشگاهی
• افزایش تحقیقات علوم پایه، بهداشتی و بالینی بر اساس داده های تولید شده درنظام سلامت