حکمرانی موضوع سلامت، نیاز به اراده قوه حاکمیت دارد

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستان سینا به نقل از سایت مرکز پژوهش های آینده نگر، در این نشست، دکتر فرید ابوالحسنی شهرضا؛ عضو هیئت‌علمی مؤسسه ملی تحقیقات سلامت به‌ عنوان مدیر علمی نشست و همچنین دکتر قاسم جان بابایی؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر محمدتقی طالبیان؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بیمارستان سینا و دکتر سید مرتضی خاتمی؛ نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی به‌عنوان سخنران در این نشست نقطه‌نظرات خود را بیان کردند.
دکتر محمدتقی طالبیان؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بیمارستان سینا گفت: هزینه‌های بیمارستان‌ها در کشور بالاست و درآمد در بیمارستان‌های دولتی همیشه از تورم سالانه عقب‌تر است شاید این به دلیل توجه کمتر دولت‌ها به بخش سلامت در ادوار گذشته است و یا شاید موارد مهم‌تر دیگری در کشور بوده و موانع دست در دست هم می‌داد که بیمارستان‌ها نتوانند خودشان را احیا کنند.
دکتر طالبیان ادامه داد: در بیمارستان‌ها باید به مواردی همچون بهبود کیفیت و نوسازی تجهیزات، راضی نگه‌داشتن نیروی انسانی از جمله پزشکان و پرستاران از شرایط کاری خود و بهبود شرایط پرداخت کارکنان در بیمارستان توجه شود تا بیمارستان‌ها بتوانند به یک شرایط مطلوب برسند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بیمارستان سینا در ادامه خاطرنشان کرد: ما راهی نداریم جز این که قدرت پول ملی مان را افزایش داده تا شرایط اقتصادی بهتر شود و یا این که باید شرایط دریافت حقوق کارکنان و کادر درمان را بالا ببریم تا این افراد از شرایط موجود راضی باشند.
در ابتدای این نشست، فرید ابوالحسنی شهرضا؛ عضو هیئت‌علمی مؤسسه ملی تحقیقات سلامت به‌ عنوان مدیر علمی نشست، با ارائه یک نگاه تاریخی به حکمرانی نظام سلامت گفت: با شکل‌گیری جوامع بشری، بشر از همان ابتدا متوجه شد که اگر بخواهد خودش همه نیازهایش را برطرف کند در نتیجه زندگی مطلوبی نخواهد داشت و با انجام تقسیم کار در زندگی بین افراد مختلف که هر کسی به یک شغل و حرفه خاصی فعالیت داشته باشد، باعث افزایش کیفیت زندگی و رفاه در جوامع بشری خواهد شد.
وی افزود: این که هر کسی حرفه و کاری داشته باشد و بتواند کالا و خدماتی را به جامعه ارائه دهد باعث شد که چیزی به اسم پول مبنای معاملات و یا ارائه خدمات قرار گیرد. همین امر باعث تشکیل محلی به‌عنوان بازار شد که در آن عده‌ای به فروش کالا و عده‌ای هم به خرید کالا مشغول هستند؛ اما باید توجه داشت که بازار به تنهایی برای این که بتواند نیازهای جوامع بشری را مهیا کند کافی نیست و اینجا بود که باید یک چیزی شکل بگیرد که هم نمایندگی مردم را داشته باشد و هم بتواند نیازهای مردم را رفع کند و آن چیزی به‌جز "تشکیل دولت" نبود و اینجا بود که دولت تشکیل شد که بتواند با دریافت مالیات از مردم و با همکاری بخش خصوصی بتواند به رفع نیازهای مردم کمک کند.
دکترابوالحسنی شهرضا ادامه داد: در ادبیات اقتصاد، دولت چهار نقش اساسی دارد که شامل مقابله با نارسایی‌های بازار، تولید کالاهای عمومی، تضمین قراردادها و معاهدات و تأمین عدالت اجتماعی می‌باشد. در نتیجه دولت با علاوه برچهار نقش اصلی،یک وظیفه مهم را نیز بر دوش می‌گیرد که آن صیانت از منافع ملی است.
در ادامه نشست، دکتر قاسم جان بابایی؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در ابتدای سخنان خود گفت: علاوه بر افزایش چشمگیر امید به رندگی در کشور طی چند دهه اخیر این امر در بین بیماران خاص حتی با ارتقاء امکانات بیمارستانی، افزایش چندانی پیدا نکرده است. به‌عنوان‌مثال امید به زندگی در میان بیماران دیالیزی به طور متوسط 5 سال است و این در حالی است که حتی با افزایش متخصصان و امکانات بیمارستانی نتوانستیم امید به زندگی را در بین این افراد افزایش دهیم.
وی ادامه داد: ایران در بحث مرگ‌ومیر کودکان زیر 5 سال رتبه 82 دنیا را دارد و این در حالی است که ما با تربیت متخصصان اطفال در بیمارستان ها هنوز در این حوزه به آن حد انتظاری که داشتیم دست پیدا نکرده‌ایم. یا حتی در مورد مرگ و میر مادران باردار، ما هنوز به آن سطحی که سند چشم‌انداز آن را ترسیم کرده بود نرسیده‌ایم.
معاون پیشین وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ادامه گفت: در هر کشور باید قسمت اعظم از بودجه سلامت، به سلامت روان اختصاص داده شود که تقریباً این مورد در کشور ما مورد غفلت واقع شده است و باید به بحث سلامت روان توجه بیشتر شود؛ زیرا که سایر حوزه‌های سلامت متأثر از سلامت روان هستند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطرنشان کرد: یکی از شاخص‌های نگران‌کننده در حوزه بهداشت و سلامت در کشور موضوع بهداشت دهان و دندان است. ما در این حوزه از جمله کشورهای خوب دنیا نیستیم و تعداد پزشکان موجود در این حوزه در کشور کافی نیست.
دکتر جان بابایی افزود: اولین شرط بهبود شرایط، قبول کردن نقاط ضعف است و باید ضمن شناخت نقاط ضعف و ایرادات موجود را آسیب شناسی و این ایرادات را برطرف کرد. ما باید هم در تربیت نیروی متخصص و افزایش این نیروها تلاش کنیم و هم در راضی نگه‌داشتن آنها اقدامات لازم را انجام دهیم تا به مهاجرت نیروی کار متخصص منجر نگردد. بعلاوه باید در مدیریت مصرف بودجه و منابع نیز تمهیدات لازم را انجام دهیم تا مصارف بودجه و منابع در مواردی که منجر به بهبود شرایط بهداشت و سلامت در کشور باشد هزینه گردد.
در ادامه نشست، دکترسید مرتضی خاتمی؛ نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، در تعریف سلامت گفت: سلامتی ابعاد مختلف جسمی، روحی، فکری و اجتماعی دارد که حفظ سلامتی تنها با خودمراقبتی امکان‌پذیر نیست. حفظ سلامتی بنا بر تعریف یک مقوله حاکمیتی است و باید تمام جنبه‌های حاکمیت دست به کار شوند تا بتوانند سلامت انسان‌ها را در جامعه فراهم آورند.
وی ادامه داد: در حوزه سلامت فرهنگ‌سازی و آموزش لازم است که وقتی موضوع سلامت افراد مطرح می‌شود باید تمام دستگاه‌های فرهنگی و آموزشی پای کار بیایند؛ زیرا موضوع سلامت پایه همه شئونات فرهنگی یک کشور است؛ بنابراین حکمرانی موضوع سلامت نیاز به اراده قوّه حاکمیت دارد.
این نماینده سابق عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: در حوزه بهداشت و درمان به مواردی چون نظام ارائه خدمت، نظام پرداخت، وجود منابع پایدار، عدالت در دسترسی و توزیع منابع، ارتقای کیفیت خدمات، افزایش بهره‌وری و کارایی و افزایش مراکز دسترسی خدمات از جمله مواردی هستند که در برنامه هفتم توسعه در حوزه بهداشت و سلامت به آنها اشاره شده و باید موردتوجه سیاست‌گذاران قرار گیرد.
نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: بیمه در خیلی از کشورها عمده‌ترین مجرای هزینه‌کرد نظام سلامت است و باید در کشور ما نیز به این موضوع توجه شود. در این زمینه باید تعرفه‌های بیمه واقعی شود و دولت تعهدات بیشتری را در حوزه بیمه بپذیرد و باید تکلیفی برای دولت در اجرای قانون بیمه اجباری همه افراد مشخص گردد. همچنین باید مشوق‌های حوزه سلامت برای افزایش سلامتی و بهداشت درمان توسط دولت به افراد و شرکت‌های بیمه منظور گردد.
وی ادامه داد:  مواردی از جمله  ضعف انگیزشی غیرمالی در فعالان بخش سلامت، نامناسب‌بودن تخصیص منابع، ضعف مدیریت دانش و اطلاعات سازمانی از جمله چالش‌های ما در حوزه سلامت است و اگر بخواهیم برای بهبود شرایط به توصیه‌هایی اشاره کنیم باید به مواردی همچون: اصلاح نظام ارائه خدمات و نظام ارائه پرداخت خدمات، روان‌سازی ارائه خدمات، تجمیع منابع سلامت و تنظیم رابطه بخش خصوصی و دولتی را مورد توجه ویژه قرار داد.
در پایان، کارشناسان و صاحب‌نظران حاضر در نشست، به بیان نقطه‌نظرات و طرح سؤالات خود پرداختند.
 این نشست، به‌صورت حضوری و مجازی با مشارکت دانشگاه‌ها، اندیشکده‌ها، مراکز پژوهشی و دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی کشور در سالن دکتر عظیمی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری برگزار شد.