آنچه که باید درباره مننژیت بدانیم
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻣﺮﻛﺰى ﺑﺪن، ﻣﻐﺰ و ﻧﺨﺎع است. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻧﮕـﺎه داﺷﺘﻦ آن ﻫﺎ از ﺑﺮوز آﺳﻴﺐ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ. آﻧﻬﺎ ﺗـﻮﺳـﻂ ﭘﺮده ﻳﺎ ﻏﺸﺎیی ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻨﻨﮋ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه میﺷﻮﻧﺪ.
زﻣﺎنی ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺮده ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎیی ﻳﺎ وﻳﺮوسی دﭼﺎر اﻟﺘﻬﺎب ﺷﻮد ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ رخ می دﻫﺪ. اﻳﻦ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻌﻤﻮﻻ در اﺛـﺮ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎیعی ﻛﻪ اﻃﺮاف ﻣﻐﺰ و ﻧﺨﺎع را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ، رخ می دهد.
مننژﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻋﻔﻮنی و ﻏﻴﺮ ﻋﻔﻮنی ﺗﻘﺴﻴﻢ میﺷﻮﻧﺪ:
ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻫﺎى ﻋﻔﻮنی اﻏﻠﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻛﺘﺮى ﻫﺎ اﻳﺠـﺎد می ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎک هستند و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑـﻴـﻤـﺎران را دﭼـﺎر ﻋﻮارض ﺟﺪى ﻣﻐﺰى می کند. ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻫﺎى ﻋﻔﻮنی ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺟﺮاحی روى ﻣﻐﺰ، ﺳـﺘـﻮن ﻓﻘﺮات و ﻳﺎ در اﺛﺮ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ و شکستگی ﺟﻤﺠﻤﻪ رخ می دﻫﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮى و ﺗﺠﻮﻳﺰ آنتی ﺑﻴﻮﺗﻴﻚ دارد ولی ﺧﻄﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻴﻤﺎرى وﺟﻮد ﻧﺪارد.
ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻏﻴﺮ ﻋﻔﻮنی ﺗﻮﺳﻂ وﻳﺮوس ﻫﺎ اﻳﺠﺎد می ﺷـﻮﻧـﺪ. ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ وﻳﺮوسی ﺷﺎﻳﻌﺘﺮﻳﻦ و ﻛﻢ ﺧﻄﺮﻧﺎﻛـﺘـﺮﻳـﻦ ﻧـﻮع ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ اﺳﺖ و آﺳﻴﺐ ﻛﻤﺘﺮى ﺑﻪ ﻣﻐﺰ می رﺳﺎﻧﺪ. ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﻼﺋﻢ اﻳﻦ دو ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻢ است.
ﻋﻼﺋﻢ ﺑﻴﻤﺎری:
ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎى اوﻟﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎرى ﺷﺎﻣﻞ :
- ﺗﺐ و ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻬﻮع و ﺳﺮدردی که پیوسته بدتر می شود و به داور جواب نمی دهد. ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ می ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﻴـﺸـﺮﻓـﺖ ﻛﻨﺪ و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎک اﺳﺖ.
- ﺳﻔﺖ ﺷﺪن ﮔﺮدن: اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﺒﻴﻪ ﮔﺮفتگی ﻋﻀـﻠـﻪ ﮔﺮدن، ﻛﻪ در ﺧﻮاب رخ می دﻫﺪ ﻧﻴﺴﺖ. اﻳﻦ ﻧﻮع سفتی ﮔﺮدن، در ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﺎص اﺗﻔﺎق می اﻓﺘﺪ و ﭘﺲ از ﮔـﺮم ﻛﺮدن و ﻣﺎﺳﺎژ ﺑﻬﺘﺮنمی ﺷﻮد.
- ﺣﺮﻛﺖ دادن ﮔﺮدن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺸﺶ ﺑﺎﻓﺖ ﻣﻠﺘﻬـﺐ ﻣﻨﻨﮋ ﺷﺪه و ﺑﺎﻋﺚ درد ﻋﻤﻴﻖ و ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑـﻪ ﺳﺮ و ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻤﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮدد.
- ﻓﺘﻮﻓﻮبی( ﺗﺮس از ﻧﻮر) : در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﺮد ﺑﻴﻤﺎر ﻧﮕﺎﻫﺶ را از ﻧﻮر روز می دزدد و ﻳﺎ حتی در ﻳﻚ اﺗﺎق روﺷـﻦ دﭼـﺎر دوبینی میﺷﻮد ﻛﻪ می ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎشیاز ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﺑﻬﺖ و گیجی: وقتی اﻟﺘﻬﺎب در ﻣﻐﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ میﺷﻮد ﺷـﻤـﺎ دﭼﺎر ﺣﺎﻟﺖ گیجی وﺧﻮاب آﻟﻮدگی و ﻋﺪم ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮاﻫـﻴـﺪ ﺷﺪ.
- ﺑﺜﻮرات پوستی : ﻧﻘﺎط ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ارﻏﻮانی ﺑـﺮ روى ﭘﻮﺳﺖ، میﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺜـﻮرات ﺟـﺪى ﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ اى ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ میﮔﻮﻳـﺪ ﻛـﻪ دﭼـﺎر ﻧﻮع ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎیی ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻣﻨﻨﮕﻮﻛﻮک ﺷﺪه اﻳﺪ.
ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی:
- ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ وﻳﺮوسی و ﺑﺮخی از اﻧﻮاع ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎیی از ﻃـﺮﻳـﻖ ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﺮﺷﺤﺎت تنفسی و ﺣﻠﻖ ﻣﻨﺘﻘﻞ می ﺷﻮد.
- ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ در اﻓﺮادى ﻛﻪ ﺿﻌﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ایمنی دارﻧـﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻳﺪه میﺷﻮﻧﺪ. ﻓﻘﺮ ﺑﻬﺪاشتی و زﻧﺪگی در ﻣـﻜـﺎﻧـﻬـﺎى ﺷﻠﻮغ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮاﺑﮕﺎه ﻫﺎ و ﭘﺎدﮔﺎن ﻫﺎ و ﻳﺎ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻬﺎیی ﻛـﻪ ﺷﻴﻮع ﺑﺎﻻى ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ دارﻧﺪ، ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ را ﺑﻴﺸﺘﺮ می ﻛﻨﺪ.
- ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺰرﻳﻖ واﻛﺴﻦ یکی از راه ﻫﺎى ﭘﻴﺸﮕﻴﺮى اﺳﺖ
- در ﺑﺮخی از اﻧﻮاع ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻫﺎى ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﺮاﻳﺖ ﺑﺎﻻیی دارﻧﺪ، اﻓﺮادى ﻛﻪ در ﺗﻤﺎس ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎر ﺑـﻮدﻧـﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻔﻮنی ﻗـﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و داروﻫﺎى ﺧﺎصی ﻣﺼﺮف ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
- ﺗﺸﺨﻴﺺ:
- ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎعی : قطعی ﺗﺮﻳﻦ راه ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ اﺳﺖ. در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻘﺪار کمی از ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰى ﻧﺨﺎعی را ﺧﺎرج میﻛﻨﺪ و ﺟـﻬـﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﺮ روى آن آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎى ﻻزم اﻧﺠﺎم داده میﺷﻮد.
- ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاى بیمار آزمایش خون، سی تی اﺳﻜﻦ و ام آر آى ﻣﻐﺰ ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
درﻣﺎﻥ:
- درمان ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ بستگی ﺑﻪ ﻋﻠﺖ آن دارد.
- ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎیی از ﻃﺮﻳﻖ آنتی ﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻫﺎ و در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن درﻣـﺎن می ﺷﻮد. ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن دارو ﻫﺎى دﻳﮕﺮى ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﻤﺎ را ﺑﺮاى ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى از ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼت ﺟﺪى ﺗﺮى ﻣﺎﻧﻨﺪ از دﺳﺖ دادن ﺷﻨﻮایی، ﺗﺸﻨﺞ و ﻳﺎ آﺳﻴﺐ ﻫﺎى ﻣﻐﺰى ﺑﺮرسی ﻛﻨﻨﺪ.
- ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ وﻳﺮوسی ﺷﺎﻳﻊ ﺗﺮ اﺳﺖ و ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻨﻨﮋﻳـﺖ ﺑﻌﺪ از دو ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻬﺒﻮد میﻳﺎﺑﻨﺪ. در ﻣﻮارد ﺧﻔﻴﻒ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرى، ﻣﻤـﻜـﻦ اﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ درﻣﺎن ﻫﺎى ﺧﺎنگی ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ. اﻳﻦ درﻣﺎن ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻣﻘﺪار زﻳﺎدى آب و ﻣﺎﻳﻌﺎت و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﻳـﺎﻓـﺖ دارو ﻫﺎیی ﺑﺮاى ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺗﺐ و درد میﺑﺎﺷﺪ.
- در ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻫﺮپسی ﺑﺎﻳﺪ داروى ﺿﺪ وﻳﺮوس ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ درﻳﺎﻓﺖ کنید.
ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﭘﺮﺳﺘﺎری:
- ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﻣﻨﻨﮕﻮﻛﻮک ﺑﺎیستی در اﺗﺎق ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺴﺘﺮى ﺷﻮد
- درب اﺗﺎق ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
- ﻓﺮد ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪه از ﺑﻴﻤﺎر در زﻣﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎر، ﺑﺎیستی ﻣﺎﺳﻚ ﺟﺮاحی ﺑﺰﻧﺪ
- پس از ﻫﺮ ﺑﺎر ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎر دﺳﺘﻬﺎى ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﻳﺪ.
- ﭘﻨﺠﺮه اﺗﺎق ﺑﻴﻤﺎر در روز ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﺪتی ﺑﺎز شود ﺗﺎ ﻫﻮا در اﺗﺎق در ﺟﺮﻳﺎن یابد.
- ٢٤ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از درﻣﺎن آنتی ﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻣﻮﺛﺮ، ﺑﻴﻤﺎر میﺗﻮاﻧـﺪ از اﺗﺎق اﻳﺰوﻟﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮد
- دﺳﺘﻤﺎل آﻟﻮده ﺑﻪ ﺗﺮﺷﺤﺎت دﻫﺎن و بینی ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻔﻮنی ﺑﺎﻳﺪ در ﺳﻄﻞ زﺑﺎﻟﻪ درب دار رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﮔـﺮه زدن ﻛﻴﺴﻪ زﺑﺎﻟﻪ دﻓﻊ ﺷﻮد.
- ﻛﻢ ﻛﺮدن ﻧﻮر ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﺛﺮ ﻓﺰاﻳﻨﺪه ﻧﻮر ﺑﺮ درد ﺑﻴﻤﺎر
- ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺐ، ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ، ﻓﺸﺎر ﺧـﻮن و ﻋـﻼﺋـﻢ ﺑـﻴـﻤـﺎر از ﻗﺒﻴﻞ: ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻄﺢ ﻫﻮﺷﻴﺎرى، ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺿﻌﻴﺖ ذهنی، ﻛﻨـﺘـﺮل وﺿﻌﻴﺖ ﺣﺮف زدن و ﺗﻘﺎرن ﺣﺮﻛﺎت ﺻﻮرت، ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫـﺎى اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺸﺎر داﺧﻞ ﺟﻤﺠﻤﻪ ﺳﺮدرد
- ﻛﻨﺘﺮل وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻨﻔﺲ
- ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺸﻨﺞ
مننژﻳﺖ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎرى ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎک و ﻣﻮذى اﺳﺖ و می ﺗـﻮاﻧـﺪ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻛﺸﻨﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﺬا ﺿﺮورى اﺳﺖ:
اوﻻ: اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرى را دﺳﺘﻜﻢ ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ و اﺻﺮار ﺑﻪ ﺗـﺮﺧـﻴـﺺ زود ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﺛﺎﻧﻴﺎ: ﻣﺼﺮف داروﻫﺎ در ﻣﻨﺰل را دﻗﻴﻘﺎ ﻃﺒﻖ دﺳﺘﻮر ﭘﺰﺷﻚ ﺑـﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ
ارسال نظر