.png)
آشنایی با انسولین و روش ھای تزریق
انسولین یـک مــــــاده شیمیایی است که باعث ورود قند به داخل سلولهای بدن می شـود. تمام سلولهای بدن به جز سلولهای مغزی برای دریافت گلوکز خـون نیاز به انسولین دارند
-
انسولین چیست؟
- . سلولهای مغزی بدون نیاز به انسولین، قـنـد دریافت می کنند. در بیماری دیابت، به دلایلی انسولین کم تـولـیـد شده و یا قابل استفاده برای سلولهای بدن نیست و سلولها از دریافت قند محرومند. بنابراین میزان تزریق انسولین، باید تحت نظر پزشک متخصص و به اندازه ی دقیق که با توجه به میزان دریافت مواد غذایی، فعالـیـت، وزن، و حتی وضعیت روحی و روانی فرد، توسط کارشناس محاسـبـه شده و انسولین مورد نیاز تزریق شود تا نیاز بدن به انرژی از طریـق ورود گلوکز به داخل سلول تامین گردد. انسولین از نظر شفافیت به دودسته تقسیم میشوند. برخی از آنـهـا شفاف بوده و برخی شیری هستند. انواع شیری رنگ انسولین پیـش از تزریق باید خوب مخلوط شوند.اگر انواع شفاف آن کدر شد، نبایـد آن را مصرف کنید. اندازه گیری مرتب قند خون و گـزارش دقـیـق میزان فعالیت، وزن، و رژیم غذایی در تعیین دوز انسولین مورد نیـاز برای فرد دیابتی ضرورت دارد
-
انواع انسولین؟
- انسولین سریع اثر: انسولینهای سریع اثر بعد از گذشت 5تا 10دقیقه از زمان تـزریـق فعال میشوند. حدود 1تا 3ساعت بعد از زمان تزریق، انسولین بـه حداکثر اثر خود میرسد و تا 5ساعت تاثیر آن در بدن ادامـه دارد. این نوع انسولین به علت شروع و پیک اثر جهت کنترل قند بعـد از غذا استفاده می شود. به همین دلیل باید بعد از تزریق، غذا بخورید. عملکرد آن شبیه بـه انسولین طبیعی بدن بوده و احتمال افت گلوکز خون با این انسولیـن کم است. نوع متداول انسولین سریع اثر عبارت است از: انسولین آسپارت ( نوورپید)( انسولین قلمی نارنجی)
- انسولین کوتاه اثر یا کریستال یا رگولار: معمولا نیم ساعت قبل از صبحانه، نهار یا شام تجویز می شود و 30دقیقه بعد، اثر آن شـروع می شود. 2تا 5ساعت بعد از تزریق، انسولین به حداکثر تاثیر خـود میرسد. در صورت کدر بودن، نباید مصرف شود.
- انسولین متوسط الاثر یا : NPHمعمولا صبح ناشتا یا قبل از شام مصرف می شود. این نوع انسولین شیری رنگ بوده و باید پیش از تزریق خوب مخلوط شود. شروع کار این نوع انسولین حدود 60تا 90 دقیقه بعد از تزریق است.بعد از 4تا 12ساعت از زمان تزریق، عملکرد آن به حداکثر مقدار خود میرسد. تاثیر انسولین متوسط اثر حدود 16 تا 24ساعت باقی میماند .
- انسولین طولانی اثر: نوع متداول انسولین طولانی اثر انسولیـن گلارژین است. آزادسازی دارو در بدن آهسته و پیوسته بوده و اوج اثر آشکاری ندارد. تاثیر این انسولین حدود 24ساعت ادامه دارد. معمـولا یک بار در روز تزریق میشود. برای تزریق انسولین گلارژین و دتمیر، نیازی به زمان مصرف غذا نمی باشد انسولین گلارژین خود به دو نوع انسولین تقسیم میشود: انسولین لانتوس انسولین توجئو
-
نکات مھم در ارتباط با نگھداری و نحوه ی مصرف انسولین
- شیشه انسولین را داخل درب یخچال در دمای 2تا 8درجه سانتـی گراد نگهداری کنید.
- قبل از مصرف انسولین، شیشه آن را بررسی کنید که ذرات خارجی در آن نباشد و یخ نزده باشد.
- انسولین کریستال (رگولار)باید تا پایان زمان مصرف یکدسـت و شفاف بماند در غیر این صورت قدرت خود را از دست داده است.
- انسولین NPHکدراست و شیشه انسولین را تکان ندهید بلکه
- میان کف دستان خود به آرامی بغلتانید، تا یکدست و شیری شـود در غیر این صورت قابل استفاده نیست .
- تزریق انسولین سرد، دردناک است بنابراین باید 30دقیقه قبـل از مصرف از یخچال خارج شود.
- ورزش، سرعت جذب انسولین را زیاد می کند بنابراین به دنـبـال فعالیت، امکان افت سریع قند خون هست، به پزشک خـود در مـورد میزان فعالیتتان اطلاعات کافی بدهید .
- اگر بیش از یک تزریق در روز انجام می دهید، از چند عضـو بـرای تزریق استفاده کنید .
- توجه داشته باشید که جذب انسولین در شکم سریعتر از بازوها، در بازوها سریعتر از رانها و در رانها سریعتر از سرین است .
- قبل از تزریق انسولین دستها را کاملا بشوئید.
- از سرنگ های یکبار مصرف تنها یک بار استفاده شود و پـس از تزریق درون ظرف پلاستیکـی مـحـکـم انداخته شود.
- جهت جلوگیری ازتزریق عضلانی، محل تزریق را با انگشتان نیشگون گرفته و بـالا آورید و یک چین پوستی ایجاد نمایید.
- برای جلوگیری از تغییر شکل مـحـل تزریق و جذب بهتر، محل تزریق را بطور متناوب و به صورت چرخشـی تغییر دهید.
- هر روز محل تزریق را به اندازه 2/5سانتی متر نسبت به روز قـبـل تغییر دهید. تزریق مجدد دریک محل نباید زودتر از 30روز انجام شود.
- انسولین درکودکان و افراد لاغر با زاویه 45درجه و دربزرگسالان و افراد چاق با زاویه 90درجه به داخل جلد )چربی زیر پوست(تزریق مـی شود
- سرنگ انسولـیـن انـواع مختلف دارد:
- سرنگ 100واحدی هر خط کوچک سرنگ، برابر 2 واحد انسولین است.
- سرنگ 50واحدی هرخط کوچک برابر 1واحـد انسولین است.
- درپوش پلاستیکی را با پنبه الکلی پاک کنید .
- سرنگ را از پوشش خارج نمایید مقداری که مـی خـواهـیـد انسولین بکشید، هوا داخل ویال کنید و انسولین را به آرامی درون سرنگ بکشید و با ضربه ها ی ملایم حباب هوا را خارج نمایید.
- در صورت تزریق دو نوع انسولین با هم، ابـتـدا انسـولـیـن کریستال (رگولار)را وارد سرنگ کنید، سپس انسولین NPHرا بکشید.
- انسولین را در مـحـدوده شعاع 2اینچی( 5سانتی متری)ناف خود تزریق نکنید، زیرا بدن آن را جذب نخواهد کرد. فقـط زیر و طرفین نـاف اجـازه ی تزریق وجود دارد.
- محل تزریق را مـالـش ندهید، چون باعث جذب سریع تر انسولین میشود.
- ویال انسولین باز شده را میتوان حداکثر تا یک ماه در یخچـال نگهداری کرد. درصورت تیرگی، تغییررنگ و دانـه دانـه شـدن انسولین از مصرف آن خودداری نمایید.
- تاریخ باز کردن ویال انسولین، روی ویال نوشته شود.
- تزریق انسولین معمولا به صورت زیر جلدی و در بیمارستان ها ممکن است به صورت وریدی یا از طریق پمپ نیز انجام شود. کاهش جذب انسولین چه مواقعی اتفاق می افتد؟
- بیمار سیگار ی است.
- در صورت استفاده زیاد از 4یک محلِ تزریق، بافـت
- دچار سفتی و تجمع چربی می شود.
- تزریق انسولین سرد افزایش جذب انسولین چه مواقعی اتفاق می افتد؟
- ماساژ محل تزریق انسولین توصیه نمی شود زیـرا سـبـب افزایش جذب انسولین می شود و زمان اثر انسولین غیر قابـل پیش بینی می شود.
- افزایش درجه حرارت پوست مانند سونا، حمام آفتاب یا حمـام آب داغ سبب افزایش سرعت جذب انسولین می شود.
- تزریق به اندام های در حال ورزش سبب افـزایـش جـذب انسولین، عملکرد سریع تر انسولین و کاهش سریع تر قـنـد خون می شود
-
انسولین قلمی چند ساعت بیرون بمونه خراب میشه؟
- انسولین باز نشده را میتوانید در یخچال نگهداری کنید.
- دمای یخچال باید 2تا 8درجه سانتیگراد باشد.
- انسولین نباید یخ بزند.
- بعد از باز کردن انواع انسولین قلمی در ایران میتوانید بـرای یک ماه آن را در دمای اتاق نگه دارید.
- انسولین نباید زیر نور مستقیم آفتاب نگه داشته شود
-
محل ھای تزریق انسولین
- شکم : ازفاصله 2اینچی یا 5سانتیمتری از ناف و محلی انتـخـاب کنید که اثری از زخم نباشد . مستقیم و عمود تزریق شود.
- ران : بهتر است که تزریق حدودا 10سانتی متر یا به اندازه پهنـای یک دست بالاتر از زانو و یا پایین تر از کشاله ران انجـام شـود. بهترین محل تزریق 1/3فوقانی و خارجی ران می باشد.
- بازو : مهم است که تزریق در بافت چربی(زیر جلدی)، در قسمـت عقب(نه طرفین)بازو ها و بین شانه و ارنج باشد.
- باسن : بهترین محل قسمت بالایی و خارجی باسن است نـه در قسمت پایین
ارسال نظر