آنچه که باید درباره آنژیوگرافی بدانیم
آنژیوگرافی، عکسبرداری با اشعه ایکس از رگ های خونی است که می تواند تصاویری از رگ های خونی در اندام های مختلف ارائه دهد. در نتیجه، آنژیوگرافی اغلب به پزشکان کمک می کند تا شرایطی را که بر قلب، مغز، بازوها و پاها تاثیر می گذارد، تشخیص دهند.
انواع آنژیوگرافی:
ﭘﺰﺷﻜﺎن میﺗﻮاﻧﻨﺪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی را در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑـﺪن اﻧـﺠـﺎم دﻫﻨﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ:
- آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﻗﻠﺐ: ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﺎ درﻣﺎن ﺑﺮﺧﻲ از ﺑﻴﻤﺎرى ﻋـﺮوق ﻗﻠﺒﻲ ﻛﻪ از را ﺷﺮﻳﺎن ﻣﭻ دﺳﺖ و ﻳﺎ ﻛﺸﺎﻟﻪ ران
- آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﻣﻐﺰ: ﺑﺮاى ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺳﻜﺘﻪ ﻣﻐﺰى ﻳﺎ ﺧﻄﺮ ﺳﻜﺘﻪ ﻣﻐﺰى، ﻛﻪ از راه ﺷﺮﻳﺎن ﻛﺸﺎﻟﻪ ى ران اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮدد.
- آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻳﺎ رﻳﻪﻫﺎ: ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، ﺑﺮاى ﺗﺸﺨـﻴـﺺ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى، آﻧﻮرﻳﺴﻢ، ﺗﻨﮕﻲ و اﻧﺴﺪاد در رگ ﻫﺎى رﻳﻪ. ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﻧﻮع آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از ﺷﺮﻳﺎن ﻛﺸﺎﻟﻪ ى ران وارد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
- آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﻛﻠﻴﻪﻫﺎ: ﺑﺮاى ﺟﺴﺘﺠﻮى ﻋﻠﺖ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ ﺑﻪ دﻟـﻴـﻞ ﺗﻨﮕﻲ ﺷﺮﻳﺎن ﻛﻠﻴﻪ . در اﻳﻦ ﻧﻮع آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از ﺷﺮﻳﺎن ﻛﺸﺎﻟـﻪ ران اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد
- آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ
- آنژیوگرافی پس از ضربه: به پاها، بازوها، چشم ها یا هر عضو دیگر بدن، برای تشخیص خونریزی و سایر مشکلات نیز کاربرد دارد.
ماده حاجب معمولا ! از جنس (ید) است و برای بدن ضرری ندارد ( مگر اینکه فرد، بیماری کلیوی یا سابقه حساسیت داشته باشد.) انجام آنژیوگرافی معمولا با بی حسی موضعی همراه است.
آنژیوگرافی چگونه باعث تشخیص گرفتگی شریان ها می شود؟
- با تزریق ماده حاجب به داخل عروق و مشاهده جریان خون در رگ های اندام مورد نظر، گرفتگی آن ها مشخص می شود.
آﻳﺎ ﺑﻌﺪ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ از ﺑﺪن ﺧﺎرج می ﺷﻮد؟
- ﺑﻠﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ مشکلی ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ، از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻠﻴﻪ ﻫﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ادراردﻓـﻊ می شود.
قبل از آنژیوگرافی چه اقداماتی لازم است انجام پذیرد؟
- ٢ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم آﻧﮋِﻳﻮﮔﺮافی ﻧﺎﺷﺘﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
- در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﻴﻬﻮشی ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎدﺳﺘﻮر ﭘﺰﺷﻚ ﺣﺪاﻗﻞ ٦ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﺎﺷﺘﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
- شب قبل از آنژیوگرافی دوش گرفته و باید موهای ناحیه عمل ( کشاله ران و یا دست) و اطراف آن ( مثلا ناحیه تناسلی) را بتراشید.
- اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ داروى ﺧﺎصی و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺑﺘﺎدﻳﻦ و ﻏﺬاﻫﺎى درﻳﺎیی ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ دارﻳﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺰﺷﻚ و ﻳﺎ ﭘﺮﺳﺘﺎر ﺧﻮد اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
- ﻋﻴﻨﻚ، دﻧﺪان ﻣﺼﻨﻮعی و ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ تزئینی و ﻓﻠﺰى را درﺑﻴﺎورﻳﺪ.
- ﻗﺒﻞ از رﻓﺘﻦ ﺑﻪ اﺗﺎق ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺜﺎﻧﻪ ﺧﻮد را ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ.
- ﻗﺒﻞ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی، آزﻣﺎﻳﺶ ﺧﻮن از ﺷﻤﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ میﺷﻮد.
- ﻗﺒﻞ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی رﺿﺎﻳﺖ ﻧﺎﻣﻪ اﻧﺠﺎم آن، ﭘﺲ از ﺗﻮﺿـﻴـﺤـﺎت ﻛﺎﻣﻞ، ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﮔﺮﻓﺘﻪ میﺷﻮد.
- ممکن است حین آنژیوگرافی احساس گرما ( گر گرفتگی ) یا تهوع داشته باشید، این به علت تزریق ماده حاجب است. نگران نباشید، این واکنش گذر است 2-1 ( دقیقه طول می کشد).
- اﮔﺮ درد ﺳﻴﻨﻪ دارﻳﺪ، ﺣﺘﻤﺎً ﮔﺰارش ﻛﻨﻴﺪ.
مراقبت های بعد از آنژیوگرافی چیست؟
ﭘﺲ از ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻋﻜﺲ ﺑﺮدارى، ﻛﺎﺗﺘﺮ ﺧﺎرج ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و روى ﻣﺤـﻞ ورود ﻛﺎﺗﺘﺮ ﻳﻚ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﻓﺸﺎرى ) زﻣﺎنی ﻛﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ورﻳـﺪ وارد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ ﻣﺪت ٥ ﺗﺎ ١٠ دﻗﻴﻘﻪ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ و زﻣﺎنی ﻛﻪ ﻛﺎﺗﺘـﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺮﻳﺎن وارد ﺷﺪه ٣٠ دﻗﻴﻘﻪ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ(ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﻴﺸﮕﻴﺮى و ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى اﺳﺖ.
- ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻣﺤﻞ ﻋﻤﻞ را از ﻧﻈﺮ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى ﻣﺮﺗﺒﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد.
- پرستار علائم حیاتی و اندام ها را از نظر عدم خون رسانی مثل فقدان نبض، بی حسی، رنگ پریدگی، سوزش و درد کنترل می کند.
- ﻳﻚ ﻛﻴﺴﻪ ﺷﻦ ﺑﺮ روى ﻣﺤﻞ ﻋﻤﻞ ﮔﺬاﺷﺘﻪ میﺷﻮد.
- در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺮﻳﺎن دﺳﺖ، از ﻣﭻ ﺑﻨﺪ ﻣﺨﺼﻮص ﻛﻪ ﺑﺎد میﺷﻮد، ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى از ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى اﺳﺘﻔﺎده میﺷﻮد.
- ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ٥ ﺗﺎ ٨ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺴﺘﺮ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻨﻴﺪ.
- در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦِ درد ﺷﺪﻳﺪ، ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎر اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
- ﭘﺮﺳﺘﺎر در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦ ﻋﻼﺋﻢ تنگی ﻧﻔﺲ، راش ﭘﻮﺳﺘﻲ، ﻛـﻬـﻴـﺮ، اﻓﺰاﻳﺶ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﻓﻮرا اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
- ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی رﻳﻪ ﺳﺮﻓﻪ ﻛﺮدن طبیعی اﺳﺖ.
- در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮارد، ﺑﻴﻤﺎران در ﻫﻤﺎن روز از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺮﺧﺺ میﺷﻮﻧﺪ.
- ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی ﺑﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ راﻧﻨﺪگی ﻛﻨﻴـﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪﻫﻤﺮاه بزرﮔﺴﺎل در ﻛﻨﺎر ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
مزایای آنژیوگرافی از شریان دست:
- ﺑﺎ ورود ﺗﺠﻬﻴﺰات ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ، آﻧﮋﻳﻮﮔﺮافی از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺮﻳﺎن دﺳﺖ راﻳﺞ ﺷـﺪه است.
- محدودیت کمتر حرکتی بیمار، پس از انجام آنژیوگرافی، با این روش نیازی به استراحت مطلق در تخت بعد از انجام آنژیوگرافی نیست.
- اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى، ﻛﺒﻮدى )ﻛﻴﻤﻮز( و ﺗﺠﻤﻊ ﺧﻮن زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺖ )ﻫﻤﺎﺗـﻮم در آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﭻ دﺳﺖ ( رادﻳﺎل( ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ(.
- ﻧﻴﺎزى ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻴﺴﻪ ﺷﻦ، ﺟﻬﺖ ﺑﻨﺪ آوردن ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى ﻧﻴﺴﺖ.
- امکان ترخیص بیمار در صورت نداشتن مورد خاصی، 6 ساعت بعد از آنژیوگرافی مقدور است.
- در صورت داشتن درد غیر قابل تحمل، کبودی، خونریزی و سفت شدگی ناحیه ورودی کاتتر، پرستار و پزشک خود را مطلع کنید.
مراقبت های بعد از آنژیوگرافی از طریق شریان رادیال دست:
- ﭘﺮﻫﻴﺰ از ﺧﻢ ﻛﺮدن ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﭻ دﺳﺖ ﺗﺎ ٤٨ ﺳﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از آنژیوگرافی
- ﭘﺮﻫﻴﺰ از ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدن اﺟﺴﺎم ﺑﺎ وزن ٤/٥ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺗﺎ ٤٨ ﺳﺎﻋﺖ
- ﺗﺎ ٣ روز ﺑﻌﺪ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺧﻮد دارى ﻛﻨﻴﺪ.
- نیاز به پانسمان محل سوراخ شدن پوست پس از باز کردن مچ بند نیست.
- در صورتیکه پس از ترخیص از محل سوراخ شدن پوست خونریزی اتفاق افتاد، ضمن حفظ خونسردی، بنشینید و با انگشت روی محل را به مدت 10 دقیقه محکم فشار دهید.
در ﺻﻮرت ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺮ ﭘﺲ از ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺑﻪ ﭘـﺰﺷـﻚ ﻣﻌﺎﻟﺞ ﻳﺎ ﻣﺮﻛﺰ درﻣﺎنی ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ:
- ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ واﻛﻨﺶ آﻟﺮژﻳﻚ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺘﻲ
- ﻛﺒﻮدى ﻗﺮﻣﺰى و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى در ﻧﺎﺣﻴﻪ ورود ﻛﺎﺗﺘﺮ
- ﺧﺮوج ﺗﺮﺷﺤﺎت زردرﻧﮓ از ﻣﺤﻞ ورود ﻛﺎﺗﺘﺮ
- ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺲ و ﺣﺮﻛﺖ در دﺳﺖ
- ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﭻ و ﻛﻒ دﺳﺖ را ﺑﻪ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻌﺎﻟﺞ ﺧﻮد اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
ارسال نظر