تغذیه مناسب در ضمن اجرای شیمی درمانی بسیار مهم است.افرادی که تغذیه خوبی دارند بهتر با عوارض جانبی درمان مقابله می کنند و حتـی دوز بالای داروها را بخوبی تحمل می کنند.

 عوارض جانبی شیمی درمانی:

 عوارض جانبی ناشی از درمان که بر تغذیه فرد اثر می گذارد عبارتند از:

• کاهش اشتها
• تغییر وزن
•  سوزش دهان یا گلو
•  مشکلات دندانی ولثه ای
• تغییر حس چشایی یا بویایی
• تهوع واستفراغ
• اسهال
• عدم تحمل گوارشی لاکتوز
•  یبوست
• چاقی
• افسردگی
• خستگی 

ممکن است شما فقط با تعداد کمی از این عوارض مواجه شوید یا اصلا با هیچکدام از آنها برخورد نکنید.آنچه در بروز عوارض و یا شدت آن موثر است عبارتند از)نوع سرطان، بافت تحت درمان، طول مدت درمـان و مقدار دارو یا اشعه دریافت شده)

توصیه ھای تغذیه ای:

•  اگر شما دچار کم اشتهایی هستید به نکات زیر توجه کنید:

•  از یک رژیم پر کالری و پر پروتئین تحت نظر کارشناس تغذیه پیروی کنید.
• برخی از بیماران در وعده صبحانه اشتهای بهتری دارند.این افراد بایـد در این زمانها غذای بیشتری بخورند.
• ورزش منظم به افزایش اشتها کمک می کند.
• حین صرف غذا مایعات کمتری بنوشید زیرا نوشیدنی ها ایجاد سیری کاذب می کنند.
• شیر را با شیر خشک غنی کنید و آن را بصورت سرد میل کنید. اگر خوردن میوه تازه برای شما مشکل است سعی کنید میوه را بصورت شیر میـوه ای مصرف کنید.
• غذا های نرم و سرد یا فریز شده میل کنید.
• عداد وعده های غذایی را زیاد وحجم غذا را کمتر کنید.
• پودر جوانه گندم به سوپ یا آش اضافه نمائید .
  

• اگر شما درد گلو یا دهان دارید به نکات زیر توجه کنید:
  

• ا ز مصرف غذا ها و مایعاتی که دهان را تحریک می کنند پرهیز کنید.مـثـل پرتقال،گریپ فروت،لیمو و سایر مرکبات،سس یا آب گوجه فرنگی،غذا های شور یا ادویه دار،دهان شویه های تجاری.وحتی الامکان غذا را بصورت نرم، خنک و در قطعات کوچک استفاده نمائید.
  

•  اگر به دلیل شیمی درمانی و پرتو درمـانـی سـر و گـردن دچارخشکی دهان و کم شدن بزاق شده اید به نکات زیر تـوجـه کنید:
  

• هرچند دقیقه کمی اب بنوشید
• غذاهای خیلی ترش یا شیرین جوییدن آدامس بدون قند تکه های یخ به افزیش ترشح بزاق کمک میکند (ولی اگر در گلو حساسیت و درد در دهان دارید از مواد خیلی ترش استفاده نکنید.)
• از مصرف یا غذاهای پر ادویه خود دار کنید و غذاها را به صورت سردیا مایع مصرف نمایید.

•  اگر دچار مشکلات مربوط به دندان و لثه شده اید:

•  مرتب به دندانپزشکی مراجعه کنید.
• از مسواک نرم استفاده نمائید.
• تابش اشعه به دهان در پرتو درمانی ممکن است بر غدد بزاقـی اثـر بگذارد وسبب خشکی دهان و افزایش احتمال پوسیدگی دندانها شود .

•  اگر حس چشایی و بویایی تان تغییر یافته و طعم گوشت قـرمـز برایتان مطلوب نیست:

• میتوان از چایگزین های آن مثل مرغ یا بوقلمون ماهی حبوبات آجیل کره پسته بادوم زمینی استفاده کنید.
• یا از مقادیر بیشتری از طمع دهنده ها استفاده کنید.

•  اگر تھوع دارید توصیه ھای زیر را به کار گیرید:

• حجم غذای خود را در هر وعده کاهش دهید. 
•  غذا را کاملا بجویدو در طول مدت صرف غذا آرامش داشته باشید.
• در مواقع احساس تهوع، نفس عمیق بکشید و چند تکه یخ در دهـان خود بگذارید.
• غذا های سهل الهضم مثل نان تست، بیسکوئیت، چوب شور، مـاسـت،ستنی میوه ای، شربت رقیق ،برنج، ماکارونی، سیب زمینی آبپز، حبوبـات،میوه ها وسبزیها استفاده کنید .
  

•  از خوردن غذا های زیر پرهیز کنید:

• غذاهای چرب و سرخ کرده
• خوراکی های بسیار شیرین
• غذاهی پر ادویه و تند 

•  توصیه در صورت ابتلا به اسھال:

• برای جایگزینی آب از دست رفته، مایعات زیاد میل کنید.
• روزانه بجای سه وعده پر حجم از چند وعده غذایی سبک استفاده کنید.
• غذا ها و مایعاتی که سدیم و پتاسیم زیادی دارند میل کنید.
• از مـنـابـع خوب سدیم عصاره گوشت کم چرب و از خوراکی های محتوی پتاسیم زیاد که سبب اسهال نمی شود موز، هلو،گلابی، سیب زمینی آب پز و نرم شده را می توان نام برد.
• موادغذایی مفید برای زمان ابتلا به اسهال شامل: ماست، پنیـر، کـتـه،سیب زمینی، ماکارونی، نشاسته گندم،تخم مرغ آب پز، کره بادام زمینی نان سفید، هویج کاملا پخته،مرغ و گوشت بدون چربی بخار پز شـده می باشند.
• از خوردن غذا چرب وسرخ شده، سبزی خام، پوست میوه هـا وحبوبات، مواد غذایی پرفیبرمانند انواع سبزی خوردن، سـالاد، ذرت،غلات، گل گلم و نخود فرنگی پرهیز کنید.
• غذا ها ونوشیدنی های خیلی سرد یا داغ را مصرف نکنید.
• خوراکیها و نوشیدنیهای حاوی کافئین مانند قهوه و شکلات را کـم کنید.
• در مصرف شیر یا فرآورده های لبنی احتیاط کنید زیـرا لاکـتـوز موجود در آنها ممکن است اسهال را بدتر است 
  

•  چند توصیه برای پیشگیری و درمان یبوست:

• روزانه 6-8لیوان مایعات بنوشید.
• هر روز چند حرکت ورزشی انجام دهید.
• با توجه به نوع سرطان ،اگر محدودیتی در مصرف غذا هـای پـر فیبرندارید، می توان از سبوس گندم، جوانه گندم و میوه و سبزی هـا استفاده کنید.
• از مایعات در حجم زیاد برای کمک به اثر فـیـبـر در تنظیم حرکات روده استفاده کنید.
• اگر این پیشنهادات سازگار نبود با پزشک خود در مورد داروهـای ملین مشورت کنید.